Çirkin, neden çirkin?
"Şöyle diyelim: Çirkinlik bir sıfat, bir yorum. Karşımızda birşey var. Soruyoruz: Bu güzel mi? Çirkin mi? Bu bana göre. Göreceli birşey. Ben buna diyorum ki; güzel. Sen diyorsun ki; çirkin. Dolayısıyla sen kendi içindekine göre yorum yapıyorsun, ben kendi içimdekine göre yapıyorum."
Her hafta TV111 ekranlarında izleyicisiyle buluşan ve Risale metinlerini farklı açılardan irdeleyen Holografik Bakış'ta bu hafta, Zübeyir Tercan ve Abdurreşid Şahin, İkinci Söz'den hareketle 'Çirkinlik aslında nedir ve nerededir?' sorusuna cevap aradılar.
Mezkûr metinde geçen;
"Sonra döner, öteki adama rast gelir. Halini anlar. Ona der: 'Yahu, sen divane olmuşsun. Batnındaki çirkinlikler zahirine aksetmiş olmalı ki, gülmeyi ağlamak, terhisâtı soymak ve talan etmek tevehhüm etmişsin. Aklını başına al, kalbini temizle—ta şu musibetli perde senin nazarından kalksın, hakikati görebilesin. Zira nihayet derecede âdil, merhametkâr, raiyetperver, muktedir, intizam perver, müşfik bir melikin memleketi, hem bu derece göz önünde âsâr-ı terakkiyat ve kemâlât gösteren bir memleket, senin vehminin gösterdiği surette olamaz.'"
ifadelerini analiz eden ikili; çirkinliğin aslında eşyada bulunan bir özellikten ziyade insanın algı/değerlendiriş hataları nedeniyle 'varlığı yanlış sıfatlaması' sonucu oluştuğu üzerine şunları söylediler:
"'Bâtınındaki çirkinlikler zahirine aksetmiş.' İçindeki çirkinlik dışına vurmuş. Demek çirkinliğin kaynağı dışarıda değil, içeride. Şöyle diyelim: Çirkinlik bir sıfat, bir yorum. Karşımızda birşey var. Soruyoruz: Bu güzel mi? Çirkin mi? Bu bana göre. Göreceli birşey. Ben buna diyorum ki; güzel. Sen diyorsun ki; çirkin. Dolayısıyla sen kendi içindekine göre yorum yapıyorsun, ben kendi içimdekine göre yapıyorum.
Çirkinliğin dışarıda bir objesi yok. Mesela dışarıda bir çiçek görüyorsun, bir de başka çiçek görüyorsun. Bu çiçekteki özellikler bunda yok diye buna çirkin diyorsun. Dolayısıyla ötekinde olan birşeye çirkin demiyorsun. Diğerindekinin olmamasına çirkin diyorsun. Çirkinliği yüklediğin şeyin dış âlemde vücudu yok. Bu önemli bir nokta. O zaman benim nazarım kıyaslamayla onu çirkin gösteriyor. Nazarımda çirkin görünüyor."